بازی ها و فعالیت های بچه های خوشبخت

چه فعالیت ها و بازی هایی برای سرگرم کردن کودکان خردسال در خانه مفید است که اینقدر نق نزنند سوال نکنند وسایل را به هم نریزند و بگذارند به کار و زندگی مان برسیم؟ بگذاریم پای تلویزیون و کامپیوتر مشغول باشند؟

- همه­ ی مادرها دوست دارند فرزندانی باهوش، با نشاط و کارآمد داشته باشند و همه ­ی امکانات را برای رسیدن به این مهم برایشان فراهم کنند. اما همه­ ی مادرها توجه ندارند که اگر فرزندانشان را پای بساط تلویزیون و رایانه رها کنند و به دنبال کارهای خود بروند، این هدف تحق پیدا نمی­ کند. شاید هم نمی­دانند چگونه با حجم روز افزون برنامه­های تلویزیونی، بازی­های رایانه­ای، ماهواره، دیگر امکانات الکترونیکی و اینترنت مقابله کرده و ذهن و روح فرزندانشان را برای دریافت ارزش­ها و مهارت­های مفیدتری آماده کنند.

اگر فرزندانمان را عروس و دامادهای فردا ببینیم، برای نیل به خوشبختی راهی نیست جز اینکه به طرق مختلف، زندگی کردن و فکر کردن را تجربه کنند. فرزندان ما باید به جای اینکه فقط درس بخوانند، حفظ کنند و امتحان بدهند، انواع مهارت­های لازم برای زندگی را یاد بگیرند و موقعیت های مثبت، چالش­زا و تفکر برانگیز را تجربه کنند.

طبیعتاٌ صرف اینکه بگوییم تلویزیون را خاموش کن، فایده چندانی ندارد و فقط موجب دلخوری بچه­ ها می­شود. مگر این که از قبل سیستمی را تدارک دیده و برنامه­ های متنوع و جذاب دیگری را در روند زندگی روزانه قرار دهیم که توجه بچه­ ها و حتی بزرگترها را به خود جلب کند.

مادران قلب خانه ­اند و با تپش و ضربان خود می­توانند هر روز ضرب آهنگ تازه­ای بنوازند که نشاط و پویایی به­ همراه داشته باشد. کافی است خود را باور کنند، با تفکر و تأمل به زندگی نگاهی دوباره داشته و با تقویت همت ومعنویت خود، زمینه­ ساز پرورش نسلی سازنده، فهیم و مؤمن باشند. دنیا را از نگاه فرزندشان ببینند، با روز و شب­ های کودکی­ اش همراه شوند تا در این همراهی، نگاهش را به افق­ هایی بلندتر برسانند.

 (این مقدمه کتابی شد که با کمک دخترم تهیه کریدم، لیستی در حدود 80 مورد فعالیت که با فرض خاموش بودن کامپیوتر و تلویزیون میتواند زمینه ساز توجه به فضاهای بهتری باشد. )     قسمتی از ابتدای کتاب را ببینید:  

• · فعالیت های پیشنهادی برای کودک و خانواده:

 همراه با عناوین صفحات، توضیحات اصلی و توضیح فرعی برای تصویر گر:

  1- کتاب بخوانیم (کتاب بسته شده ای در دست فرزند هست و مادر هم برای کودکش در حال کتاب خواندن، کودک به کتاب در دست مادر نگاه می کند)

 2- با روش­های متفاوت، نقاشی بکشیم (قلم مو، انگشتان یا ..)

 3- کاردستی درست کنیم (وسایل دور ریز دور کودک است، یک کار دستی هم با قاشقهای یکبار مصرف که دسته شان را سوراخ کرده و دارد از نخ رد می کند، در حال درست کردن است که شکل بادبزن می شود.)

- بستنی لیوانی بخریم، بریم مسجد بخوریم (بچه بستنی را نصفه خورده قاشق هم داخل لیوان است، دور لبش کمی بستنی مالیده و دارد کنار بقیه قنوت می خواند)

5- دوچرخه بازی کنیم و گاهی خودمان یک چهار چرخه درست کنیم. (دو چرخه در کناری پارک شده و چند قطعه چوب در دستان پسر و دریل و بولبرینگ در دست پدر است و مشغول کارند.)

 6- خیاطی کنیم

 سوزن – نخ- پارچه های مختلف- لباس هایی که تن عروسک شده و دارد روسری سر عروسک می کند

 7- سوزن دوزی کنیم

 دوخت­های ساده و تزئینی، فعالیتی جالب و دوست داشتنی خصوصاً برای دختر خانم­ها است. خیلی از پسربچه­ ها هم دوست دارند که کار دوخت انجام بدهند و در این زمینه توانایی داشته باشند. کوک­های ساده، ضربدری، کوک شُل، زنجیره، بست­های محکم، گلدوزی، پولک دوزی و  طرح­های مختلف فانتزی را روی مقوا یا پارچه ­های ساده و گلدار می­توانید تمرین کنید.

 8- از مهره­ ها و دکمه­­ های رنگی استفاده کنیم

 ( اولین دکمه به انتهای نخ گره خورده و دارد بقیه را با رنگها و اندازه­ های مختلف از سوزن و نخ رد می کند. کنارش رشته­ ای که با مهره های رنگی درست شده روی زمین است.)

 9- گِل­بازی کنیم (سفال­گری) برای خردسالان گِل‏مالی و چنگ زدن به آن لذت‏بخش‏تر است، تا ساختن چیزی. آنها معمولاً گِل را می‏فشارند، می‏کشند، پهن می‏کنند و می­کوبند.

 اما در مرحله بعدی که کودکان مهارت بیشتری کسب می‏کنند، هنگام بازی با گِل رس می‏توانند گلوله، قطعات دراز به شکل مار و یا نان درست کنند. کودکان به تدریج صورت‏های پیچیده‏ تر، مثل کاسه، بشقاب، لیوان، قابلمه، کوزه و هر چیز که بخواهند، می‏سازند.

 (جامدادی با لبه های دالبری و سوراخ دار- مهره­های کروی که با خلال دندان دارد سوراخش می کند، چاه آبی که با تکه های کوچک آجرهای دست ساز، درست شده..)

 9- بافتنی ببافیم-بافت زنجیره های کاموایی میتواند ابتدایی ترین تمرین باشد.

 10- قرآن حفظ کنیم برای حفظ قرآن، سی­دی ها و مجموعه­­های مناسبی با کیفیت تصویری و محتوایی بالا وجود دارند که می­توان از نمایشگاه­های قرآن، غرفه یاسین رایانه، ریحانه النبی شهرری، عروج اصفهان­، جامعه قاریان مشهد، جامعه القراآن کریم قم و ... تهیه کرد. حتی می­توان از یک عروسک دستکشی بعنوان دستیار مربی برای خواندن و تکرار کردن سوره­ها و شعرها کمک گرفت. مربی یا مادری که برای کمک به حفظ قرآن آماده می­شود لازم است که شاد، صبور و خلاق باشد و همراه با آموزش و حفظ، انواع بازی ها و فعالیت های جالب را هم در برنامه کار داشته باشد. ضمنا نباید در کار خود عجله کند و توقع سرعت و آموزش مستقیم و جدی داشته باشد. هر کودکی توانایی ذاتی خودش را دارد و این مربی است که باید سرعت و روش کار خود را با او هماهنگ کند و قطعاً از توبیخ و اصرار یا حتی تشویق زیاد خودداری کند. اولین اصل در آموزشهای قرآنی ایجاد رغبت و علاقه است که با برخوردهای جذاب مربی و فعالیتهای متنوع همراه آن ایجاد می شود. اگر این رغبت به شخص خاصی ایجاد نشده باشد و میل نداشته باشد به کلاس برود باید از او بپذیریم و در زمانی مناسبتر با مربی دیگر و شرایط بهتری انگیزه سازی شود.(قرآنی مقابلش روی رحل گذاشته و می خواند، لب تابی هم کنارش باز است که صفحه قرآن کودکانه و تزیین شده ای را نشان می دهد و انگار دارد برایش صدا پخش می کند. یا می شود لپ تاب را روی رحل گذاشت و صفحه قرآن کودکانه ای را در آن نشان داد؟)

 11- روبان دوزی کنیم

 اگر کلاس روبان دوزی هم نرفته باشید با تهیه چند متر روبان با پهنای نیم سانت در ررنگهای مختلف و یک سوزن که انتهای درشتی داشته باشد، می­توانید تجربه خوبی از پیاده کردن یک طرح زیبا روی پارچه مورد نظر خود داشته باشید. (بلوزش را دست گرفته و گل های کوچکی با روبان می دوزد، مادرش هم کنارش روبالشی را که دورش تور دارد، دست گرفته و روبان دوزی می کند)

 12- عروسک بسازیم

 عروسک­های متنوعی را می­توان با کاموا، پارچه، بطری خالی نوشابه و روش­های ابتکاری دیگر درست کرد. لازم نیست که عروسک شما یک طرح کامل از انسان یا حیوان باشد که ظاهرا اشکال شرعی دارد. میتوان طرح های جالبی از شکل گل­ها و گیاهان نیز داشت. شما چه روشی را امتحان می کنید؟

 13- آشپزی کنیم

 آشپزی­ های بچه ها لازم است، ساده، آسان، خوش رنگ و طرح و خوشمزه باشد. لذا باعث تقویت اشتهای آنان به خوردنی­ها شده و همچنین فضای ذهنی جدیدی را برای این مهارت هنری و ذوقی برایشان ایجاد می­کند. این فضای ذهنی باعث پیشرفت روز افزونشان در این هنر لازم و مفید می شود. برای این منظور از ابتکارات خود و همچنین، کتابچه­های آشپزی کودکان و مجلات مختص این سنین استفاده کنید. بازی­هایی نیز برای تقویت اشتهای کودکان طراحی شده که در کتاب بازی های کوچک و بزرگ (در مراحل قبل از چاپ) ملاحظه نمایید.

 (ظرفی قشنگ- که وسطش تکه های مرغ سرخ شده چیده شده و کودک دارد اطرافش را با گوجه فرنگی ریز سبزیجات و نخود فرنگی تزیین می کند.)

 14- آب بازی کنیم

 آب زندگی کودک است. با حالت­ های مختلفی می­شود آب بازی کرد. دو بطری که درش را با چسب برق به هم چسبانده و داخلش آب را با کمی رنگ آبی ریخته ایم و شبیه ساعت شنی کار می کند یا سطل و لگن حاوی آب، و یا حوضچه کوچکی که روی سفره ای در منزل قرار داده و اطرافش را با چیدن سنگریزه و برگ و غیره به شکل محیط طبیعی درست می کنیم.

 (حوضچه آب که اطرافش درخت­های کوچک و سنگریزه و برگ هست و رویش با کاغذ و تا قایقی درست کرده و گذاشته و کنارش دو بطری که درهاشان به هم چسبانده شده و آب داخش هست.)

 15- با منجوق، ملیله، مروارید و پولک­های رنگی چه کنیم؟ دختر تپل 4 ساله ای که لباسش را گرفته و سوزن را از روی لباس به پشت لباس رد کرده و منجوق و ملیله هایی که حالت بی نظمی و آویزانی دارد به لباس می دوزد، وحالت خنده داری درست کرده است. کنارش ظرف هایی حاوی امکانات ذکر شده است.

 16- با برگ­ها و تکه­ های پوست درختان و سنگریزه ها جعبه و جاموادی و گلدان بسازیم.

17 با مقوا و فوم­های پانچ شده چه کنیم؟ 

شکل کیفی که روی دو فوم هم اندازه بریده و حاشیه هایش با پانچ سوراخ شده وکاموا و سوزن دارد از سوراخ هایش عبور می کند تا به هم متصلشان کند.

 کنارش سجاده نماز مقوایی کوچکی که اطرافش پاچ شده و کاموا عبور کرده با جانماز کاغذی و مهر کوچک سفالی روی آن و تسبیحی که با 7 مهره سفالی که نخ عبور کرده و منگوله دارد و روی کل سجاده جا گرفته.

 18- موشک های کاغذی مختلف بسازیم، انواع اوریگامی( کاغذ و تا)را تمرین کنیم.

 19- یه قل دو قل بازی کنیم - حباب درست کنیم.  کتاب دائره المعارف بازی های خانوادگی را بخریم و یا با ایده های خودمان دور هم باشیم و بازی کنیم.

20- به همدیگر کمک کنیم. 

این مطالب امکان ارسال به دیگران را دارد چون میتواند ایده بدهد و خیلی ایده های زیادی بشود. 

این لیست را هر مادری میتواند با توانهای فرزند خود ادامه بدهد. در دنیایی که حتی دستگاهی برای بیرون دادن حباب درست می کنند که حتی بچه ها یک فوت هم نکنند آنوقت شما انتظار دارید یک آدم بزرگسال که شد بتواند درک بالا، فهم زیاد، مهارتهای کلامی، اجتماعی، فکری، رفتاری، هنری و .. داشته باشد یا یک آدم بصری یا سمعی جالب باشد در حالی که این سمع و بصر و قوای دیگر باید از خردسالی وحتی نوزادی به کار بیفتد و تقویت شود. کتابهایی برای نوزادان طراحی شده که تصاویری را یکی پس از دیگری با کمی تامل و صبر به او نشان دهند.

 اینها محرک هایی است که باعث تقویت مهارت دیداری و ادراک و درک تفاوت های و تمایز ها و اشکال و ... و به قول خودشان نیمکره های مغز را راه می اندازد.

 یکی از دوستان که دوره های مخصوص نوزادان را مرتبط شده میگوید میوه ای اگر قاچ میکنم کمی جلوی صورت او میگیرم که ببیند و لمس کند و بو کند.

با این حساب میتوانید بگذارید بچه ها نق بزند و بیکار باشند و شما برای سرکار گذاشتنشان فقط دنبال یک وسیله مشغول کننده باشید؟ یا به انواع آسیب های سی دی های بازی و کارتون هایی که در سوپر ها با جلدهای رنگارنگ عرضه می شوند دچار کنید؟

 به جای فرستادن بچه ها به مراکزی که حسابی وقت آنها را تلف میکنند، بامهد قرآنهای خوب مرتبط باشیم و بهشان هم ایده های بیشتر و کتاب و سی دی بدهیم.

نویسنده:سرکار خانم مریم ادیب

تهیه و تنظیم: ساجده طالبی

منبع:http://morabiane-koodak.persianblog.ir